Pałac Druckich-Lubeckich w województwie świętokrzyskim. Ta późno XIX wieczna budowla znajdująca się w dolinie rzeki Kamiennej w powiecie ostrowieckim, została wybudowana w stylu klasycystycznym przez księcia Aleksandra Druckiego-Lubeckiego w latach 1894-1899 i jest wzorowana na sztuce włoskiej. Pałac zbudowany był na planie prostokąta, pokryty wysokim dachem z poddaszem i ryzalitami czyli z częścią budynku wysuniętą ku przodowi na wysokość wszystkich kondygnacji.
Rezydencja posiadała 36 komnat (w tym: salę balową, dużą bibliotekę oraz kancelarię księcia Aleksandra Druckiego-Lubeckiego), w których znajdowały się cenne gobeliny, portrety, starożytne zbroje i makiety. Wejście zdobił napis „Boże Ci wszyscy, którzy tu bywają czego nam życzą niechaj sami mają”. Ciekawostką jest fakt, że taki sam napis w hołdzie dla tego zabytku i książęcej rodziny został umieszczony nad wejściem do restauracji Bałtowski Zapiecek.
Pałac otoczony był parkiem geometryczno-krajobrazowym, którego historia sięga XVII wieku. W połowie XIX wieku park został przeobrażony i dopiero w 1900 roku oddany do użytku. Miał około 10 hektarów, prowadziła do niego zachowana do dziś aleja biegnąca w dół, do Doliny Kamiennej oraz murowana brama z końca XIX wieku. W pobliżu znajduje się niewielka kapliczka, w miejscu której prawdopodobnie wcześniej stał kościół pod wezwaniem św. Andrzeja, który spłonął w 1645 roku.
Na początku budynek był wyższy, posiadał trzy piętra jednak w wyniku pożaru w 1913 roku, który wybuchł podczas balu myśliwsko-sylwestrowego ostatnie piętro uległo zniszczeniu i zostało usunięte. Pałac zdobił kiedyś otwarty ganek z dwoma lwami, które skradziono w 2007 roku. W czasie II wojny światowej pałac został poważnie zniszczony, hitlerowcy skradli wiele cennych przedmiotów, a w sierpniu 1944 roku rodzina Lubeckich musiała opuścić pałac i udała się do Europy Zachodniej.
Budynek zajął batalion 300 niemieckich żołnierzy, pałac został całkowicie splądrowany, spłonęła również część biblioteki z bezcennymi rodowymi archiwami. W 1945 roku sowieccy żołnierze całkowicie zdewastowali pałac strzelając do luster i rzeźb. 6 września 1944 roku na podstawie dekretu o reformie rolnej ziemie rozdano rolnikom, lasy, młyny i piekarnie upaństwowiono, w rezydencji urządzono składnicę mienia podworskiego, do której zwożono zabytki z innych siedzib ziemiańskich z terenu powiatu iłżeckiego. Przez pewien czas mieścił się tam posterunek Milicji Obywatelskiej.
W latach 1945-1949 działała tu Żeńska Szkoła Gospodarstwa Wiejskiego, potem szkoła rolnicza, a od 1951 Technikum Rolnicze, które nie miało wystarczających środków na utrzymanie obiektu. Pałac pozbawiony odpowiedniej opieki i konserwacji niszczał. Od 1990 roku rodzina Druckich-Lubeckich starała się o odzyskanie majątku, uważając, że kompleks pałacowy nie był związany z folwarkiem, więc nie powinna go objąć reforma rolna.
W marcu 2009 roku zdecydowano o wystawieniu obiektu na sprzedaż za 4 750 000 zł. Spadkobiercy rodziny odwołali się do wojewody świętokrzyskiego i kolejny ich wniosek został pozytywnie rozpatrzony. Po 70 latach w 2014 roku pałac w Bałtowie oraz przyległy kompleks parkowy wróciły do dawnych i prawowitych właścicieli. Klucze odebrała córka właściciela księżna Elżbieta. Rodzina deklarowała chęć odrestaurowania pałacu i udostępnienia go lokalnej społeczności, jednak do prac remontowych nie doszło. W 2015 roku zbulwersowała wiadomość, że na terenie pałacowo-parkowego kompleksu wypasane jest bydło rasy szkockiej, a wokół zabytkowych kasztanowców rozciągnięto ogrodzenie elektryczne, natomiast w istniejącej do dziś kaplicy urządzono paśnik. Właścicielka pałacu księżna Drucka-Lubecka stwierdziła, że „Komuniści gorsze rzeczy robili”. W wyniku interwencji władz Bałtowa paśnik zlikwidowano. Obecnie wokół pałacu znajduje się: stróżówka z 1914, budynek studni głębinowej z turbiną, stacja transformatorowa z 1925 oraz dwa domy dla robotników z roku 1900. Obiekty te są znacznie lepiej zachowane niż sam pałac.
Ciekawostki:
- W parku pochowany jest ukochany koń księcia Aleksandra Druckiego-Lubeckiego – Cyklop
- Pałac Druckich-Lubeckich powstał w miejscu nieistniejącego pałacu Chomentowskich z pierwszej połowy XVIII wieku. Informacje na ten temat zachowały się w archiwach rodziny książęcej.
Komentarze
Prześlij komentarz