Zamek w Krasiczynie w województwie podkarpackim. Pierwsze wzmianki o tym miejscu pochodzą z około 1540 roku, kiedy to Jakub z Siecina herbu Rogala wzniósł tu drewniano-murowane fortalicjum, w skład którego wchodziła murowana brama, drewniany dwór, wały ziemne i fosy. Od pobliskiej wsi Krasice potomkowie przyjęli nazwisko Krasickich. W latach 1580-1590 syn Jakuba Stanisław rozpoczął rozbudowę rodzinnej siedziby. Na planie czworoboku powstał murowany zamek z czterema narożnymi basztami. Po wschodniej stronie zbudowano skrzydło mieszkalne, narożne baszty wyposażono w strzelnice artyleryjskie.
W latach 1598-1633 zamek został rozbudowany przez syna Stanisława Marcina Krasickiego, który przekształcił go w manierystyczną siedzibę rezydencjonalno-obronną w stylu renesansowym. To wtedy zostało dobudowane skrzydło wschodnie, podwyższono też kurtyny i baszty dobudowując ozdobne, ażurowe attyki. Przekształcono również jedną z baszt na kaplicę i nakryto ją kopułą, a bramę w zachodnim skrzydle nadbudowano o tak zwaną Zegarową wieżę. Od strony dziedzińca dodano piętrową loggię i wzniesiono parterowe krużganki. Zmieniono również wystrój wnętrz i elewacji dodając dekorację sgraffitową.
W północno-zachodnim narożu powstała Baszta Papieska, zawdzięczającą swą nazwę od znajdujących się w niej pokoi gościnnych przeznaczonych dla wysokich dostojników kościelnych. Gościł tam prawdopodobnie nuncjusz papieski Cosimo de Torres. Pozostałe nadbudowane wieże otrzymały nazwy Boska, Królewska i Szlachecka. Wieże miały odzwierciedlać wieczny porządek i role kościoła, króla, papieża i szlachty. Sufity w tych komnatach zdobiły dekoracje malarskie i snycerskie. Zamek pozostawał w rękach Krasickich do 1687 roku.
Po bezpotomnej śmierci Marcina Krasickiego w 1633 roku Krasiczyn odziedziczył jego bratanek Konstanty, a następnie jego córka Urszula i jej mąż Jędrzej Modrzejewski. Kolejnym właścicielem był wojewoda lubelski Jan Tarło, który był zwolennikiem Augusta II, dlatego też w 1726 roku Krasiczyn został zaatakowany przez wojska carskie i Kozaków. Zamek został wtedy poważnie zniszczony, wyposażenie komnat zrabowano, zdewastowano zamkową kaplicę i zburzono Basztę Papieską. Po śmierci właściciela w 1751 roku zamek odziedziczyła jego siostrzenica Ludwika z Mniszków-Potocka, która zleciła nadbudowę o jedno piętro skrzydło północne oraz otynkowanie całego zamku, co spowodowało niestety zniszczenie sgraffitowych dekoracji. W 1785 roku Krasiczyn kupiła hr. Pińska, a w 1834 jego nowym nabywcą został Leon Sapieha.
W maju 1852 roku na zamku wybuchł groźny pożar, zniszczeniu uległy wszystkie wnętrza, ocalała jedynie kaplica umieszczona w Baszcie Boskiej. Prace restauracyjne doprowadziły do zmian w pierwotnej architekturze obiektu: wykonano nowy przejazd bramny we wschodnim skrzydle, zmieniono otoczenie zamku osuszając i niwelując fosy, ogród został przekształcony w park z wieloma cennymi gatunkami drzew i krzewów. Ciekawostką jest fakt, że Sapiehowie każde narodziny chłopca upamiętniali zasadzeniem dębu, a dziewczynki posadzeniem lipy. I wojna światowa i działania zbrojne przyniosły kolejne zniszczenia; niestety ze względu na ogromne koszty utrzymania zamku w okresie międzywojennym Sapiehowie przeprowadzili tylko niewielkie prace konserwatorskie.
Na początku II wojny światowej zamek został ograbiony przez żołnierzy sowieckich, a w 1940 roku na terenie zamku sowieccy filmowcy nakręcili antypolski film „Wiatr ze wschodu” w którym uzasadniali napaść Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 roku. W pobliżu zamku znajdowały się też umocnienia Linii Mołotowa. Po II wojnie światowej w zamku mieściło się Technikum Leśne, a od lat 70-tych XX wieku mecenat nad nim objęła Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie, a po jej likwidacji 1996 zamek wraz z parkiem przejęła Agencja Rozwoju Przemysłu. Przystąpiono do prac konserwatorskich, prowadzono też badania architektoniczne, które pozwoliły poznać początki warowni i kolejne fazy jej rozwoju. Chociaż nie zachowały się będące chlubą zamku manierystyczne wnętrza to nadal możemy podziwiać jego architekturę.
Budowla nadal ma kształt nadany jej przez Stanisława Krasickiego, zachowały się cztery narożne baszty, w tym najbardziej okazała baszta Boska zakończona kopułą z latarnią. W krypcie kaplicy spoczywają członkowie rodziny Sapiehów. Wieża Królewska zakończona sześcioma wieżyczkami jest połączona gankiem wspartym na półkolistej arkadzie z tak zwanym Domkiem Szwajcarskim. Zachował się też portal z herbem Rogala, a w najstarszym skrzydle północnym możemy podziwiać budynek bramny, który pochodzi jeszcze z warowni wybudowanej przez Jakuba z Siecina. Zamek otacza park krajobrazowy, który jest zaliczany do najcenniejszych parków w naszym kraju, bo posiada wiele rzadkich gatunków roślin i drzew. Obecnie w zespole zamkowo-parkowym mieści się hotel oraz restauracja.
Komentarze
Prześlij komentarz